جنگ ایران و عراق، آزمونی دشوار برای دستگاه دیپلماسی اتحاد جماهیر شوروی بود. این کشور از یک سو سرمست از سقوط حکومت پهلوی در ایران و تضعیف موقعیت آمریکا و غرب در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس بود و از سوی دیگر، حکومت انقلابی ایران به همان میزان آمریکا و غرب، شوروی را نیز دشمن قلمداد می‏کرد. در چنین وضعیتی وقوع جنگ بین ایران و عراق، این کشور را در برابر تصمیم دشواری قرار داد. به راستی، رفتار دولتمرد...

عربستان به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس، نقش مهمی در تحولات سیاسی ایفاء می‌نماید. این کشور در دهه 1980 مقارن با انقلاب اسلامی در ایران و احیاء اسلام شیعی در ایران، جمهوری اسلامی را بعنوان تهدید امنیتی تصور نمود. بنابراین با تشکیل شورای همکاری خلیج فارس و کمک لجستیکی، تسلیحاتی و مالی به عراق در جنگ علیه جمهوری اسلامی سعی در مهار و برقراری توازن تهدید در مقابل ایران ...

خلیج‌فارس به لحاظ موقعیت  ژئوپولتیکی و راهبردی از حساس‌ترین و با اهمیت‌ترین مناطق جهان است. در سال 1979 دولت کارتر براین عقیده بود ((که خلیج فارس یکی از سه مانع اساسی و حساسی است که گذشتن نیروهای بلوک شرق (اتحاد جماهیر شوروی سابق و اقمارش) از آن می‌تواند موجب آغاز جنگ جهانی سوّم گردد)).از آن زمان به بعد چهار حادثه مهم و اساسی در مقیاس بین‌المللی منطقه را تکان داد و دستخوش تحولات ساخت. نخستین روی...

تحولات عیمق در عراق پس از جنگ خلیج فارس در سال 1991، و  بویژه خلاء قدرت ایجاد شده پس ازسقوط صدام در سال 2003، هجوم داعش به این سرزمین، و اخیرا برگزاری رفراندوم استقلال در کردستان عراق و گسترش فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی،  نظامی کردها در  راستای اهداف استقلال‌طلبانه خود در این کشور، زمینه مناسبی برای توسعه حضور و نفوذ اسرائیل درکردستان عراق فراهم آورد‌ه‌است.  پرسش اصلی پیش روی این مقاله اینست که ا...

جنگ ها روزی شروع و با همه فراز و فرودها روزی دیگر پایان می گیرند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، نمونه ای عالی یک جنگ کلاسیک است که با هجوم عراق شروع و با توافق دو کشور برای آتش بس به پایان رسید. پرسش اصلی این است که این جنگ، چرا و چگونه پایان گرفت چه تجارب و درس هایی برای جمهوری اسلامی دارد؟ فرضیه تحقیق این است که پایان جنگ تحمیلی نتیجه تغییر موازنه قدرت به نفع عراق در میدان های جنگ، تشدید فشارها...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وجود کشور انقلابی با محوریت اسلام، برای بسیاری از دولت های جهان غیرقابل تحمل بود . چرا که انقلاب اسلامی ایران افق های جدیدی از امید به پیروزی را به ملت های مستضعف داد. ایالات متحده امریکا بزرگترین بازنده تحولات داخلی ایران بود و به همین جهت برای اعاده نفوذ خود در ایران به هر کاری که می توانست، دست زد و از ایجاد هر نوع محدودیتی علیه ایران کوتاهی نکرد. بعد از استقرار جم...

چکیده جنگ دوم خلیج فارس را می توان اولین بحران بزرگ بین الملل پس از جنگ سرد نامید که در منطقه ای حساس و استراتژیک، میان جمع زیادی از بازیگران بین الملل و عراق متجاوز به خاک کویت به وقوع پیوست. اختلافات مرزی سرزمین های خلیج فارس در مرزکشی های شکننده میان کشورها  ریشه دارد. برای عراق، خوزستان ایران و کویت دو هدف مهم و استراتژیک توسعه طلبانه  هستند. پس از ناکامی در تجزیه خوزستان، طبیعی بود که عراق...

شیخ نشین های محافظه کار خلیج فارس شامل بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی حدود یک دهه دلمشغول جنگ ایران و عراق بودند. در 25 می 1981، این شش کشور آسیب پذیر، شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس را که به شورای همکاری خلیج فارس معروف است، برای مقابله با چالش های داخلی، خارجی و جنگ ایران و عراق تأسیس کردند.(1)  وضعیت نظامی غالب ایران در خلیج فارس تا حد زیادی بر ارزیابی این کشور...

نظریه موازنه قوا یکی از مهم‏ترین نظریه های تبیین کننده جنگ و صلح در دوران جنگ سرد است. این نظریه، علل وقوع جنگ را ناشی از عدم توازن قدرت بین دولت های رقیب در سطح بین المللی و منطقه ای می داند. مقاله حاضر قصد دارد مفروضات این نظریه را در جنگ ایران و عراق مورد آزمون قرارد دهد. بدین منظور مقاله به سه بخش تقسیم می شود. بخش نخست به بررسی وجه نظری نظریه موازنه قوا می پردازد و علت جنگ یا صلح را از منظ...

ژئوپلیتیک حوزه خلیج فارس همواره متاثر ازسه کشور قدرتمند منطقه یعنی ایران،عراق و عربستان سعودی بوده است ،شاهد این موضوع بویژه دربیش ازربع قرن گذشته درگیریهای خونین بین کشورهای منطقه خلیج فارس است که مهمترین آنها دو جنگ عراق علیه ایران و عراق علیه کویت ومورد تهدید واقع شدن عربستان سعودی بوده است. بعد از پایان جنگ ایران وعراق ، حادثه 11سپتامبر درسال 2001 (که اکثرعاملان آن ازاتباع سعودی بودند)،حمله...